ผลพวงจากหนี้นอกระบบ ดอกลอย คืออะไร ทำไมต้องระวัง?

ถ้าใครที่คิดจะกู้หนี้นอกระบบ ควรคิดให้ดี ก่อนจะเสียใจในภายหลัง! เพราะเงินดอกลอยรายวัน คือผลพวงที่มากับหนี้นอกระบบนั้นอันตรายกว่าที่คิด แต่ถ้าหากจำเป็นต้องใช้เงินจริงๆ ก็ควรเลือกกู้ในระบบดีกว่า เพราะดอกเบี้ยอยู่ในอัตราที่กฎหมายกำหนด

ดอกลอย คือกรณีที่ผู้กู้หนี้นอกระบบไม่สามารถจ่ายเงินต้นได้ ได้แต่จ่ายดอกเบี้ยไปเรื่อยๆ อาจจะจ่ายเป็นรายวัน หรือที่เรียกกันว่าเงินดอกลอยรายวัน แต่บางคนอาจจะจ่ายเป็นรายเดือน แล้วแต่ว่าจะตกลงกับเจ้าหนี้อย่างไร

อย่างไรก็ตาม ดอกลอยทำให้ปริมาณเงินที่ต้องจ่ายเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และต้องคอยส่งดอกเบี้ยไปเรื่อยๆ จนไม่มีที่สิ้นสุด จากที่ต้องจ่ายแค่ไม่กี่พัน ก็อาจจะเพิ่มขึ้นไปเป็นแสนได้เลย เช่น สัญญาเงินกู้มีดอกลอยรายวันร้อยละ 1 บาท จากเงินกู้ 20,000 บาท ก็หมายความว่าต้องจ่ายดอกลอยรายวัน วันละ 200 บาทเลยทีเดียว

ถ้ายังนึกภาพไม่ออกว่าการกู้เงินนอกระบบแบบมีดอกลอยมันน่ากลัวอย่างไร ลองพิจารณาอัตราดอกเบี้ย สัญญา การผ่อนชำระของเงินกู้นอกระบบ ดังนี้

• ดอกเบี้ยสูงกว่ากฎหมายกำหนด เช่น กู้เงิน 20,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยร้อยละ 1 บาทต่อวัน ต้องจ่ายวันละ 200 บาท เมื่อผ่านไป 1 ปี (365x200) จะต้องจ่ายดอกเบี้ยทั้งหมด 73,000 บาท
• สัญญาไม่ถูกกฎหมาย เพราะมีการทำสัญญาโดยไม่ได้ถูกควบคุมโดยรัฐบาล เงื่อนไขในสัญญาจึงดูเอาเปรียบผู้กู้เกินจริง หรือบางครั้งอาจจะมีการปรับเปลี่ยนสัญญาโดยไม่ได้บอกล่วงหน้า เพราะอาศัยช่องว่างทางกฎหมาย
• มีดอกลอย แม้จะผ่อนชำระจ่ายทุกงวด ตรงเวลาทุกวัน ทุกเดือน แต่เงินที่จ่ายไป ก็จ่ายไปแค่ส่วนดอกเบี้ยเท่านั้น แต่เงินต้นยังอยู่เหมือนเดิม
• มีโอกาสโดนคุกคาม เพราะเป็นหนี้นอกระบบ และไม่ถูกต้องตามกฎหมาย สัญญาอาจไม่เป็นธรรม ผู้กู้จึงมีอำนาจต่อรองต่ำ ทำให้เจ้าหนี้มักทวงหนี้ด้วยวิธีข่มขู่ ไปจนถึงขั้นทำร้ายร่างกายที่อาจเป็นอันตรายต่อชีวิตและทรัพย์สิน

หากใครที่หลงไปติดกับดักหนี้นอกระบบ แล้วต้องจ่ายดอกลอยรายวัน ควรเริ่มต้นทำตามขั้นตอนต่อไปนี้ เพื่อแก้ไขสถานการณ์ให้ดีขึ้น

• เจรจาต่อรองกับเจ้าหนี้ ขอผ่อนเงินต้นรวมดอกเบี้ยแทนการจ่ายแค่ดอกลอยรายวัน
• พยายามหาเงินก้อนมาปิดหนี้ให้เร็วที่สุด อาจจะมาจากเงินโบนัส รายได้พิเศษ หรือเงินที่ยืมมาจากแหล่งเงินกู้ถูกกฎหมายที่ดอกเบี้ยถูกกว่า
• หากไม่รู้จะหาเงินจากไหน ก็อาจนำทรัพย์สินมาเปลี่ยนเป็นเงินแทน เช่น นำทองไปจำนำ หรือจำนำรถยนต์ รถมอเตอร์ไซต์ เป็นต้น
• หากเจรจากับเจ้าหนี้ไม่สำเร็จ และถูกคุกคาม สามารถขอความช่วยเหลือจากศูนย์อำนวยการปฏิบัติการแก้ไขหนี้สินภาคประชาชน โทร.1359 ศูนย์ช่วยเหลือลูกหนี้ และประชาชนที่ไม่ได้รับความเป็นธรรม โทร.0-2575-3344 หรือศูนย์ดำรงธรรม กระทรวงมหาดไทย โทร.1567

แอปเงินกู้ออนไลน์ที่ไม่ต้องกังวลเรื่องดอกลอย เป็นแอปสำหรับปล่อยกู้สินเชื่อ เพื่อจุดประสงค์ที่แตกต่างกันไป โดยธุรกรรมต่างๆ ก็จะทำผ่านช่องทางออนไลน์ หรือแพลตฟอร์มออนไลน์ ตั้งแต่การสมัคร การส่งมอบเอกสาร หรือการแจ้งผลอนุมัติ ช่วยอำนวยความสะดวกให้กับคนที่ไม่สะดวกไปธนาคารได้ดีเลย ไปดูประเภทของแอปกู้เงินทั้ง 8 ประเภทกันดีกว่า

1. Online Lender

Online Lender เป็นประเภทแอปที่มีกระบวนการส่งเรื่องกู้ผ่านทางออนไลน์ทั้งหมด ซึ่งทางผู้ให้กู้จะใช้ข้อมูลต่างๆ อย่างประวัติทางการเงินในระบบ เครดิตบูโร ประวัติการชำระหนี้ เพื่อประกอบการตัดสินใจในการให้สินเชื่อ อาจจะทำโดยเจ้าหน้าที่จากสถาบันการเงิน หรือระบบ AI เพื่อตรวจสอบประวัติต่างๆ มั่นใจได้เลยว่าจะไม่เสียดอกลอยรายวันแน่นอน

2. SME Lending

SME Lending เป็นแอปกู้เงิน ที่ไม่ต้องกังวลเรื่องการจ่ายดอกลอย สำหรับผู้ประกอบการรายย่อย หรือผู้ที่กำลังเริ่มทำธุรกิจที่มีผลประกอบการไม่สูงเท่าไร เพื่อที่ผู้กู้จะสามารถนำเงินส่วนนี้ไปเป็นเงินทุนหมุนเวียนในธุรกิจ ให้ธุรกิจพัฒนาขึ้น และสามารถดำเนินต่อไปได้ มีทั้งสินเชื่อที่ต้องใช้หลักประกัน และไม่ต้องใช้หลักประกัน แต่วงเงินก็จะต่างกันไปด้วยเช่นกัน

3. P2P Lending Platform

Peer to Peer Lending (P2P) อีกหนึ่งประเภทสินเชื่อไร้ดอกลอย ที่ต้องทำการกู้ผ่านออนไลน์ เป็นการให้ยืมระหว่างบุคคลต่อบุคคล อาจจะเป็นผู้ลงทุนกับผู้กู้ ซึ่งการกู้ในรูปแบบนี้ ไม่จำเป็นต้องทำธุรกรรมผ่านสถาบันการเงินเลย

4. Supply Chain Lender

อีกหนึ่งประเภทแอปสินเชื่อ ที่ดีกว่าการกู้นอกระบบที่ต้องค่อยจ่ายดอกลอย นั่นก็คือ Supply Chain Lender ซึ่งเป็นประเภทสินเชื่อที่นำไปใช้ในการหมุนเวียนเงินในธุรกิจ จะมีสถาบันการเงินเป็นตัวกลางในการให้กู้ ระหว่างเจ้าของธุรกิจกับซัพพลายเออร์ขนาดใหญ่ โดยเจ้าของธุรกิจต้องส่งใบ Invoice เพื่อไปแลกเปลี่ยนกับเงินทุนจากสถาบันการเงินในอัตราที่ต่ำกว่าในท้องตลาด เพื่อนำเงินส่วนนั้นมาใช้หมุนเวียนในการทำธุรกิจนั่นเอง

5. Tech-Enabled Lender

อีกรูปแบบแอปกู้เงินที่ไม่ต้องจ่ายดอกลอย คือ Tech-Enabled Lender ที่ทางสถาบันการเงินได้นำเอาเทคโนโลยีเข้ามาช่วยอำนวยความสะดวกในการขอสินเชื่อ เพื่อให้ง่ายต่อการทำธุรกรรมมากขึ้น อย่างการนำ AI มาวิเคราะห์ และประเมินคุณสมบัติของผู้กู้ เพื่อให้สะดวก รวดเร็วต่อการยื่นกู้มากขึ้น

6. E-Commerce and Social Platform

E-Commerce and Social Platform เป็นสินเชื่อที่ทางแพลตฟอร์มอย่าง E-Commerce และโซเชียลมีเดีย ปล่อยกู้ให้กับผู้ใช้งาน มีการนำเอาข้อมูลจากฐานข้อมูลในระบบเพื่อนำมาพิจารณาความเสี่ยง ไม่ต้องกังวลว่าจะต้องจ่ายดอกลอยหรือไม่ เพราะวงเงินที่จะได้ จะคำนวณถึงอัตราดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายแล้วด้วย

7. Mobile Money Lender

Mobile Money Lender เป็นสินเชื่อที่ทางสถาบันการเงิน และเครือข่ายมือถือ ร่วมมือกันปล่อยสินเชื่อให้กับผู้ใช้งาน เรียกได้ว่าสะดวกมากๆ ช่วยอำนวยความสะดวกให้คนทั่วไปสามารถเข้าถึงเงินกู้ได้ เป็นการกู้สินเชื่อที่ถูกกฎหมาย ไร้ดอกลอย แม้จะมีแค่สมาร์ตโฟนเท่านั้น

8. Marketplace Platform

สุดท้ายนี้ ขอแนะนำแอปเงินกู้ไร้ดอกลอยอีกรูปแบบหนึ่ง คือ Marketplace Platform ที่มีแพลตฟอร์ม Marketplace เป็นตัวกลางในการให้สินเชื่อระหว่างผู้ขอกู้กับเจ้าของเงินทุน โดยสามารถทำธุรกรรมได้ผ่านระบบ ทางแพลตฟอร์มนั้นๆ ก็จะดำเนินเรื่องให้เองในทุกๆ ขั้นตอน ผู้ขอกู้เพียงรอทำสัญญาเท่านั้น

หากจำเป็นต้องใช้เงินจริงๆ การกู้ในระบบย่อมดีกว่าอยู่แล้ว แต่จะดีกว่าในส่วนไหนบ้าง ไปดูการเปรียบเทียบกันว่ากู้ในระบบดีกว่ากู้นอกระบบที่มีดอกลอยอย่างไร

• ดอกเบี้ย: กู้ในระบบจะมีดอกเบี้ยอยู่ในเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด คือไม่เกิน 15% หรือร้อยละ 1.25 ต่อเดือน แต่ถ้ากู้นอกระบบจะมีดอกเบี้ยโหดกว่านี้มาก ขึ้นอยู่กับแต่ละที่ แต่ส่วนใหญ่มักเกินที่กฎหมายกำหนด
• สัญญา: หากกู้ในระบบจะมีการทำสัญญาอย่างถูกต้อง เปิดเผยข้อมูลอย่างเที่ยงตรง ไม่เอาเปรียบ และให้สิทธิ์คุ้มครองผู้กู้เต็มที่ ถ้ามีปัญหาก็เข้าสู่กระบวนการทางกฎหมายได้ แต่ถ้ากู้นอกระบบ สัญญากู้มักเอาเปรียบผู้กู้จนมีอำนาจต่อรองน้อยมาก
• การผ่อนชำระ: การกู้ในระบบ หากมีการคืนเงินมากกว่าขั้นต่ำ ก็จะค่อยๆ จ่ายหนี้เพื่อลดเงินต้นได้ ทำให้ลดเงินต้น และดอกได้ตามที่จ่ายจริง แต่ถ้ากู้นอกระบบ การชำระจ่าย จะเป็นการจ่ายดอกเท่านั้น เพราะดอกสูงมาก หากไม่มีเงินก้อนไปทบหนี้ให้หมดทีเดียว ก็จะเป็นหนี้แบบไม่มีสิ้นสุด
• ความปลอดภัย: หากกู้ในระบบ ถูกกฎหมาย ก็จะได้รับความคุ้มครองจะกระบวนการทางกฎหมาย แต่ถ้ากู้นอกระบบ จะไม่รับรองความปลอดภัย อีกทั้งยังเกิดความเสี่ยงทั้งต่อชีวิต และทรัพย์สินอีกด้วย

มาดูวิธีป้องกัน เพื่อหลีกเลี่ยงการเป็นหนี้เงินกู้นอกระบบ และเลี่ยงวงจรของการจ่ายดอกลอยที่ไม่มีที่สิ้นสุด

อย่าใช้จ่ายฟุ่มเฟือย

เริ่มต้นกันด้วยวิธีง่ายๆ คือการพยายามไม่ใช้จ่ายฟุ่มเฟือย เพราะหลายครั้งที่มักใช้จ่ายโดยไม่คิด ของที่ซื้อมาก็ไม่ได้นำมาใช้ให้เกิดประโยชน์จริง ทำให้ต้องใช้เงินไปอย่างเสียเปล่า ส่งผลให้ไม่มีเงินเก็บ เมื่อเกิดสถานการณ์ฉุกเฉิน จึงต้องกู้เงินนอกระบบ และยอมเสียดอกลอยนั่นเอง

จัดสรรเงินอย่างเป็นระบบ

เมื่อได้เงินมาแล้วก็นำมาจัดสรรเป็นสัดส่วนให้เป็นระบบ โดยเฉพาะเหล่ามนุษย์เงินเดือน เมื่อได้เงินเดือนก็ให้นำเงินส่วนนั้นมาแบ่งสันปันส่วน ส่วนไหนจ่าย ส่วนไหนไว้ออม หรือส่วนไหนเก็บไว้ลงทุน เพื่อลดปัญหาการจ่ายดอกลอยรายเดือน ทางที่ดีควรทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย เพื่อให้เห็นภาพรวมของค่าใช้จ่ายในแต่ละเดือน

จ่ายเท่าไร ออมเท่านั้น

บางคนพอเงินเดือนออกก็รีบนำเงินไปใช้จ่ายทันที จนสุดท้ายก็ไม่เหลือเงินออม วิธีออมเงินที่ใช้ได้ผลอีกวิธีคือการออมเงินเท่ากับจำนวนเงินที่ใช้ไป เพื่อฝึกตัวเองให้เคร่งครัดในการใช้เงินมากขึ้น และคิดก่อนซื้อมากขึ้น รับรองว่าจะไม่เป็นหนี้นอกระบบที่ต้องจ่ายดอกลอยแน่นอน

เห็นกันไปแล้วว่าดอกลอย คือการกู้หนี้นอกระบบที่ไม่สามารถจ่ายเงินต้นได้ ทำได้แค่จ่ายดอกไปเรื่อยๆ อาจอยู่ในรูปแบบเงินดอกลอยรายวัน หรืออาจจะเป็นดอกลอยรายเดือน ซึ่งผลพวงจากการกู้นอกระบบที่มีดอกลอยก็คือดอกเบี้ยที่มากกว่าเงินต้นไปหลายเท่าตัว สัญญาที่ไม่เป็นธรรม หรืออันตรายต่างๆ ที่กฎหมายไม่สามารถช่วยได้

หากต้องการใช้เงินจริงๆ ขอแนะนำให้เลือกกู้ในระบบอย่างสินเชื่อเงินด่วน Xpress Loan* ของธนาคารกสิกรไทย เพราะมีสัญญาอยู่ภายใต้กฎหมาย ได้เงินไปใช้แบบทันใจ แถมยังรู้ผลอนุมัติไว ได้เงินทันที สมัครง่าย ไม่ต้องใช้เอกสารเยอะแยะ ไม่ต้องไปเสี่ยงอันตรายกู้นอกระบบให้เสียเวลาเลย

* สินเชื่อเงินด่วน Xpress Loan : กู้เท่าที่จำเป็นและชำระคืนไหว อัตราดอกเบี้ย 17%-25% ต่อปี